Ultrasonografia i onkologia

USG u dorosłych

Badanie ultrasonograficzne (USG) jest bezpieczną i nieinwazyjną techniką stosowaną w diagnostyce obrazowej narządów i tkanek. Służy także do oceny skuteczności leczenia oraz monitorowania łagodnych zmian.

W naszej Klinice badanie to jest wykonywane przez zespół doświadczonych lekarzy specjalistów radiologii i diagnostyki obrazowej oraz endokrynologów zajmujących się na co dzień diagnostyką onkologiczną.

Wskazania :

  • wole guzkowe lub wyczuwalny palpacyjnie guzek w rejonie tarczycy,
  • powiększenie tarczycy bez wyczuwalnego guzka,
  • zmiana ogniskowa tarczycy wykryta w USG wykonanym z innych wskazań lub w innym badaniu obrazowym,
  • podejrzenie innej choroby tarczycy,
  • nosicielstwo mutacji RET i/lub stężenie kalcytoniny powyżej normy,
  • ekspozycja szyi na promieniowanie jonizujące w wywiadzie,
  • powiększenie węzłów chłonnych szyi, które nie wiąże się z infekcją.

Więcej informacji na temat diagnostyki raka tarczycy znajdziesz w artykule: 

Diagnostyka i leczenie raka tarczycy u chorych dorosłych — Rekomendacje Polskich Towarzystw Naukowych oraz Narodowej Strategii Onkologicznej. (pobierz)

Wskazania :

  • podejrzenie zmiany ogniskowe w obrębie ślinianek
  • kontrola zmian ogniskowych
  • podejrzenie zapalenia ślinianek

Patrz wskazania do badania tarczycy i ślinianek.

Wskazania :

  • powiększenie węzłów chłonnych
  • bolesność węzłów chłonnych

Przygotowanie do badania:
Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania.
Ograniczeniem ze strony pacjentki może być bolesność piersi w II fazie cyklu miesiączkowego, wówczas należy umówić się na badanie w I fazie cyklu.
Na badanie należy przynieść ze sobą wyniki poprzednich badań tj.: USG, mammografii (MMG), rezonansu magnetycznego (RM), wyników wykonywanych biopsji lub kart informacyjnych z pobytów w szpitalu.

Wskazania do wykonania badania USG piersi:

  • Jako badanie profilaktyczne wykonywane raz w roku u kobiet po 30 roku życia (zalecenie Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego) oraz u kobiet po 50 roku życia z przewagą gruczołowej budowy piersi.
  • U kobiet w każdym wieku z obecnością klinicznie jawnych zmian w piersiach lub z obecnością zgrubienia w dołach pachowych, objawem wciągnięcia brodawki sutkowej lub z obecnością wycieku z brodawki.
  • Jako badanie profilaktyczne raka piersi u pacjentek z wysokim ryzykiem zachorowania, będących nosicielkami mutacji genów BRCA1,2 lub z obciążeniem rodzinnym w kierunku raka piersi.
  • Monitorowanie zmian o łagodnym charakterze wykrytych w poprzednich badaniach.
  • U pacjentek po mastektomii celem kontroli blizny oraz dołów pachowych.
  • U kobiet w ciąży.

 

Więcej informacji na temat zastosowania ultrasonografii piersi znajdziesz w artykule: 

Współczesna ultrasonografia piersi (pobierz)

Przygotowanie do badania USG z oceną układu pokarmowego: sześć godzin przed badaniem
należy wstrzymać się z posiłkami i piciem napojów gazowanych


Wskazania:

  • diagnostyka bólów brzucha,
  • kontrolne badanie
  • powiększenie obwodu brzucha, wyczuwalny guz w jamie brzusznej,
  • ocena stłuszczenia i włóknienia wątroby
  • spadek masy ciała,
  • nieprawidłowe stolce
  • krwawienie z układu moczowego, pokarmowego lub dróg rodnych,
  • wymioty,
  • żółtaczka,
  • uraz jamy brzusznej,
  • gorączka o niejasnej przyczynie
  • kontrolne badanie

Przygotowanie:

nawodnienie minimum 30 minut przed badaniem – pełny pęcherz moczowy, ewentualnie możliwa jest ocena w badaniu endovaginalnym.

Wskazania:

  • kontrolne badanie nieprawidłowości stwierdzonych w poprzednich badaniach,
  • diagnostyka krwawienia z narządu rodnego
  • ból podbrzusza,
  • zaburzenia miesiączkowania,

Wskazania:

  • kontrolne badanie nieprawidłowości wykrytych w poprzednich badanich,
  • zakażenie układu moczowego,
  • wodonercze (czyli zastój moczu w nerce),
  • krwiomocz, białkomocz, kamica (nieprawidłowości stwierdzane w badaniu ogólnym moczu) lub bóle okolicy lędźwiowej,
  • niewydolność nerek, 
  • objawy dyzuryczne, zbyt częste oddawanie moczu, pieczenie lub ból w trakcie oddawania moczu,
  • uraz, zwłaszcza okolicy lędźwiowej,


Przygotowanie do badania:

nawodnienie (minimum 30 minut przed badaniem) – pełny pęcherz moczowy. Niekiedy potrzebne jest badanie przed i po oddaniu moczu.

Wskazania:

  • powiększenie moszny,
  • ból jąder,
  • wnętrostwo – w celu ustalenia położenia jąder,
  • diagnostyka żylaków powrózka nasiennego,
  • urazy jąder,
  • podejrzenie przepukliny mosznowej

USG u dzieci

Ultrasonografia (USG) w diagnostyce chorób dzieci zajmuje ważne miejsce ze względu na szeroki zakres zastosowań. Fale ultradźwiękowe są nieinwazyjne i w pełni bezpieczne dla rozwijającego się organizmu. Dlatego usg jest często pierwszym badaniem obrazowym wykonywanym u dzieci.

W naszej Klinice badania te są wykonywane przez lekarzy specjalistów radiologii i diagnostyki obrazowej zajmujących się na co dzień diagnostyką pediatryczną.

 

USG przezciemiączkowe wykonuje się zazwyczaj w pierwszym roku życia.

Wskazania:

  • wcześniactwo (masa ciała poniżej 1500 g, wiek płodowy poniżej 32 tygodnia),
  • zakażenie wewnątrzmaciczne,
  • dystrofia płodu (nieodpowiednia w stosunku wieku ciąży masa ciała (np. noworodek
    rodzi się o czasie z wagą 1500 g),
  • stwierdzone wady płodu (np. rozszczep podniebienia i inne nieprawidłowości),
  • zaburzenia oddychania (bezdechy), stwierdzone przez pediatrę lub rodzica,
  • objawy neurologiczne (drżenia, drgawki, oczopląs, „krzyk mózgowy”, obniżone lub
    zwiększone napięcie mięśni, opóźniony rozwój ruchowy),
  • szybki przyrost obwodu głowy, małogłowie,
  • cukrzyca u matki,
  • krwawienie śródmózgowe,
  • obciążający wywiad okołoporodowy (zaburzone tętno płodu, trudny poród, niska
    punktacja w skali Apgar),
  •  zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych niemowlęcia,
  • zaburzenia krzepnięcia – krwawienia z przewodu pokarmowego, krwiste wymioty,

 

USG szwów czaszkowych u niemowląt


Wskazania:

  • nieprawidłowy kształt główki niemowlęcia stwierdzony przez pediatrę lub rodziców

Wskazania :

  • nieprawidłowe wyniki badań hormonów tarczycy,
  • nieprawidłowości w obrębie gruczołu, wyczuwalne w trakcie badania palpacyjnego
  • problemy z koncentracją u dziecka, z pamięcią i nauką, ciągłe zmęczenie, osłabienie,
    niechęć do jakiegokolwiek wysiłku

Wskazania :

  • powiększenie węzłów chłonnych
  • bolesność węzłów chłonnych

Wskazania:

  • uciążliwy i długotrwały kaszel
  • uraz klatki piersiowej
  • przewlekłe bóle w klatce piersiowej
  • problemy podczas oddychania

Wskazania:

  • bóle brzucha,
  • powiększenie obwodu brzucha dziecka, wyczuwalny guz w jamie brzusznej,
  • spadek masy ciała / brak oczekiwanego przyrostu masy ciała,
  • nieprawidłowe stolce (przewlekłe lub nawracające biegunki albo zaparcia),
  • krwawienie z układu moczowego, pokarmowego lub dróg rodnych,
  • wymioty,
  • żółtaczka,
  • uraz jamy brzusznej,
  • gorączka o niejasnej przyczynie.


Przygotowanie do badania USG z oceną układu pokarmowego: od okresu noworodkowego do 6 roku życia, dzieci nie wymagając specjalnego przygotowania. U starszych dzieci (po 6 roku życia) sześć godzin przed badaniem należy wstrzymać się z posiłkami
i piciem napojów gazowanych.

Wskazania:

  • nieprawidłowości wykryte u płodu (podejrzenie wady wrodzonej),
  • zakażenie układu moczowego,
  • nieprawidłowy przyrost masy ciała,
  • wodonercze (czyli zastój moczu w nerce),
  • krwiomocz, białkomocz, kamica (nieprawidłowości stwierdzane w badaniu ogólnym moczu) lub bóle okolicy lędźwiowej,
  • niewydolność nerek, 
  • objawy dyzuryczne, zbyt częste oddawanie moczu, pieczenie lub ból w trakcie oddawania moczu,
  • uraz, zwłaszcza okolicy lędźwiowej.


Przygotowanie do badania: nawodnienie (minimum 30 minut przed badaniem) – pełny pęcherz moczowy. Niekiedy potrzebne jest badanie przed i po oddaniu moczu.

Wskazania:

nieprawidłowości stwierdzone w życiu płodowym,

wady krocza,

wady narządów płciowych / zaburzenia determinacji płci,

guzy jamy brzusznej / podbrzusza,

ból podbrzusza,

zaburzenia dojrzewania,


Przygotowanie: nawodnienie minimum 30 minut przed badaniem – pełny pęcherz moczowy.

Wskazania:

  • powiększenie moszny,
  • ból jąder,
  • wnętrostwo – w celu ustalenia położenia jąder,
  • diagnostyka żylaków powrózka nasiennego,
  • urazy jąder,
  • podejrzenie przepukliny mosznowej

Badanie profilaktyczne wykonywane ok. 6 tyg. życia w
celu wykrycia dysplazji stawów biodrowych.

Konsultacje endokrynologiczne

Endokrynologia to specjalizacja, która zajmuje się zaburzeniami funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego, które produkują hormony. Do takich gruczołów zaliczamy gruczoł tarczowy, przysadkę mózgową, nadnercza, przytarczyce, jajniki czy jądra.

Endokrynolodzy pracujący w Naszej Klinice podczas konsultacji wykonują badania USG tarczycy z możliwością wykonania biopsji cienkoigłowej zmian ogniskowych, które wymagają oceny cytologicznej oraz badania USG jamy brzusznej w celu oceny trzustki oraz nadnerczy.

Do najczęstszych chorób, którymi zajmują się endokrynolodzy w naszej Klinice zaliczamy:

  • choroby gruczołu tarczowego tj. nadczynność, niedoczynność, choroba Hashimoto, choroba
    Gravesa-Basedowa.
  • choroby trzustki tj.cukrzyca
  • choroby przysadki mózgowej, tj nadczynność, niedoczynność, zespół Cushinga, guz chromochłonny, zespół Addisona, akromegalia.
  • choroby gruczołów płciowych – zaburzenia cyklu miesiączkowania, menopauza, andropauza
  • zespoły androgenne tj. zaburzenia owłosienia
  • choroby przytarczyc

Jakie objawy powinny skierować pacjenta na wizytę u endokrynologa?

  • zaburzenia masy ciała (wzrost/spadek masy ciała)
  • zaburzenia cyklu miesiączkowego
  • ubytek/nadmierne owłosienie
  • zaburzenia płodności
  • nadciśnienie tętnicze
  • nadmierne owłosienie/łysienie
  • przewlekłe zmęczenie/nadpobudliwość nerwowa
  • uczucie gorąca/uczucie chłodu

Konsultacje onkologiczne

Onkologia to specjalizacja zajmująca się chorobami nowotworowymi. Do najczęstszych nowotworów występujących aktualnie w Polsce zaliczamy nowotwory piersi, gruczołu sterczowego, jelita grubego, płuca oraz tarczycy.

W Naszej Klinice pracują specjaliści chirurgii onkologicznej zajmujący się diagnostyką oraz chirurgicznym leczeniem raków piersi, tarczycy oraz nadnerczy.

Zespół specjalistów pomoże Państwu zaplanować również profilaktyczne badania z zakresu chorób nowotworowych występujących w różnych grupach wiekowych.

Konsultujemy także pacjentów po leczeniu onkologicznym, mając na uwadze monitorowanie stanu zdrowia.

Więcej informacji na temat diagnostyki raka tarczycy znajdziesz w artykule: 

Diagnostyka i leczenie raka tarczycy u chorych dorosłych — Rekomendacje Polskich Towarzystw Naukowych oraz Narodowej Strategii Onkologicznej. (pobierz)

Biopsje cienkoigłowe (BACC)

Jest to najczęściej wykonywany rodzaj biopsji pod kontrolą usg. Polega na pobraniu materiału do badania cytologicznego z podejrzanej zmiany ogniskowej tarczycy, piersi (tylko do opróżniania torbieli) oraz w diagnostyce powiększonych węzłów chłonnych.

Biopsja gruboigłowa (BG)

Biopsja gruboigłowa (BG), to zabieg przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym polegający na pobraniu materiału tkankowego do badania histopatologicznego pod kontrolą usg. Wskazaniem do wykonania zabiegu są zmiany ogniskowe piersi o podwyższonym ryzyku złośliwości, kategorii BIRADS 4, 5.

Materiał pobierany jest za pomocą specjalnego jednorazowego działa biopsyjnego i poddawany jest ocenie histopatologicznej. W przypadku rozpoznania zmiany o charakterze nowotworowym złośliwym uzyskany materiał pozwala na ocenę receptorów w guzie, które pozwalają ocenić podtyp raka piersi.

Ocena ta jest niezbędna do ustalenia rodzaju leczenia onkologicznego.

W przypadku potwierdzenia łagodnego charakteru zmiany, duża dokładność w uzyskiwanych rozpoznaniach oznacza możliwość rezygnacji z zabiegu chirurgicznego czy biopsji
chirurgicznej.

Więcej na temat biopsji gruboigłowych znajdziesz w artykule „Fine-needle versus core-needle biopsy – which one to choose in preoperative assessment of focal lesions in the breasts? Literature review ” (pobierz)

© Copyright by AN54 Bednarczyk i Sobczak 2023. Wszelkie prawa zastrzeżone.